Edirne Saraçlar Caddesi, bir önceki yazılarımızdan da bildiğiniz üzere Türkiye’nin tarih dolu şehirlerinden biri olan Edirne, hem Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti olarak hem de kültürel zenginlikleriyle ün salmıştır. Edirne’nin tarih ve kültür miraslarının bir parçası olan Edirne Saraçlar Caddesi, şehrin en simgesel ve çeşitlilik açısından dolu dolu olan bölgelerinden biridir. Beraber Edirne’nin bu tarihi caddesinde güzel bir yolculuğa çıkalım.
Saraçlar Caddesi, Edirne’nin merkezinde yer alır ve şehrin tarihi kalbinde bulunur. Bu tarihi cadde, Osmanlı İmparatorluğu zamanından kalma tarihi dükkanlar, binalar ve esnafların bulunduğu işlek bir mekan olarak bilinir. Saraçlar Caddesi, adını özellikle Saraçlık yapan esnaflardan almıştır ve bu geleneği hala sürdüren işletmeler mevcuttur.
Saraçlar Caddesi, Edirne’de ki kentsel yaşamı bizlere yansıtan en önemli mekanlardan biridir. Tıpkı, İstanbul’da ki İstiklal Caddesi gibi. Kentin en önemli ticari akışının odak noktası olarak biliniyor. Saraçlar Caddesi‘nde, Cumhuriyet öncesi zamandan günümüze kadar kalabilmiş, korunması gerekli taşınmaz kültür değeri niteliği taşıyan birçok ticari yapı bulunuyor. Bu tarihi cadde de gezerken farklı farklı eşsiz kokular sizi alıp götürecek. Saraçlar caddesini ziyaret edenler kendini bu caddenin içeriğinde, dükkan sahiplerinin güler yüzlülüğüne, Edirne halkının sıcak kanlılığına en yakından ve tüm içtenlikleri ile şahit olacaklardır.
Toplam uzunluğu 700 metre kadar olan caddesin iki kanadında karakteristik farklı yapılar bulunuyor. Geçmişte verilmiş farklı imar izinleri önemli karakter farklılığı yaratmış. Alipaşa Kapalı Çarşısı’na komşu batı kanadına genişliği 3-7 metre arasında değişen dar cepheli üç veya daha az katlı birçoğu taşınmaz kültür varlığı niteliği taşıyan yapıların hâkim olduğunu görüyoruz. Çoğunluğu kuyumcu, beyaz eşya, ayakkabı ve kafeteryalardan oluşan batı kanadındaki bu yapıların çoğu özgün niteliklerini korumuşlar.
Doğu kanadında ise az sayıda birkaç yapı korunabilmiş. Koruma altına alınamadan, yıkılıp yerine yeni yapılar inşa edilmiş. Doğu kanadında yer alan yapılar postane, banka, iş hanları gibi işlevlere sahiptir. Caddenin her iki kanadında yer alan bu yapıların tasarımları arasındaki uyumsuzluk, hem görsel kirliliğe hem de korunması gerekli kültür varlığı niteliğindeki bu yapıların kaybedilmesi sonucunu doğurmuş.
Edirne Saraçlar Caddesinde Kısa Bir yolculuk
Beraber Saraçlar Caddesinde küçük bir gezintiye çıkalım. Solda PTT Başmüdürlüğü’nün tam karşısında Alipaşa Çarşısı’nın giriş kapılarından biri bulunuyor. Çarşının altı giriş kapısı vardır. Yerli ve yabancı turistlerin akınına uğrayan bu çarşıda 130 dükkân bulunduğunu öğreniyoruz.
Saraçlar Caddesi, sadece tarihi binalarla değil, aynı zamanda çevresindeki önemli turistik mekanlarla da çevrilidir. Cadde boyunca yürürken, Selimiye Camii gibi önemli tarihi yapılara rastlayabilirsiniz. Ayrıca, Edirne’nin tarihi çarşılarına, restoranlarına ve kafelerine de kolayca ulaşabilirsiniz. Alipaşa Çarşısı içerisinden geçerek Edirne Saraçlar Caddesi’ne çıkıyor ve sağa yöneliyoruz. PTT’yi geçince sağ tarafta Sevda Çeşmesi olarak adlandırılan anıtsal bir yapı var.
2009 yılında, bu caddenin trafiğe kapatılıp yayalara açıldığı dönemde yapılmış. Nehirlerin ve kültürlerin buluşma noktası olan Edime; Trak, Roma ve Bizans medeniyetlerinin önemli bir şehriydi. Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu’na 92 yıl başkentlik yaptı. Sevda Çeşmesi adlı bu eserde aslan kafesi maskları ile Edirne’de yaşam süren eski medeniyetler, şadırvan ve üzerindeki rölyeflerle Osmanlı dönemi anlatılmıştır.
Saraçlar Caddesinde Neler Yapılabilir ?
Saraçlar Caddesi, Edirne’nin alışveriş merkezi olarak da herkes tarafından kabul edilir. Cadde boyunca el işi ürünler, geleneksel hediyelik eşyalar ve yerel ürünler satan dükkanlar bulunur. Burada alışveriş yapmak, Edirne’nin zengin kültürel mirasını evinize taşımanın harika bir yoludur. Edirne’nin eşsiz mutfağından damağınızda unutulmayacak tatlar bırakmak isterseniz, Edirne Saraçlar Caddesi bu konuda da size birçok seçenek sunar. Cadde üzerindeki restoranlarda, Edirne’nin özel lezzetlerini tatma fırsatınız olacak ve bu fırsatı tepmek istemezsiniz. Özellikle Edirne Köfte, Yaprak Ciğer, Ciğer Tava ve diğer geleneksel yemekleri denemeden ayrılmamanızı öneririm.
Sonuç olarak Saraçlar Caddesi, Edirne’nin tarihini, kültürünü ve yemeklerini keşfetmek isteyenler için vazgeçilmez bir bir caddedir. Bu tarihi caddenin sokaklarında yürümek sizi bir anlık Osmanlı dönemine götürebilir. Edirne’nin geçmişi ile bugününü bir araya getiren eşsiz bir deneyim sunar. Edirne Saraçlar Caddesi‘nin girişinde bulunan Tarihi Büyük Selimiye Camii hakkında da fikriniz olsun isterseniz, Edirne Selimiye Camii ve Ters Lale Sırrı adlı blog yazımıza göz atmayı unutmayınız.